MANDA NEDİR ?
Mandalar sığırlardan farklı olarak hassas ve duyarlı hayvanlardır. Bakıcılarına karşı itaatkârdırlar. Merada veya ahırda, alışkın olduğu bakıcılara sevk ve idarede güçlük çıkarmazlar. Ancak yabancı kimseler tarafından yönetilmeleri de zordur. Onun kendilerine dokunmasına izin verirler. Aç ve susuz olduklarında hep birlikte başlarını yukarıya kaldırmak suretiyle bakıcılarına yaklaşırlar veya mandalara özgü ses çıkarırlar. Doğum yapan mandalar bakıcıları dışında kimsenin yavrusuna yaklaşmasına müsaade etmez. Alışık oldukları bakıcılarca sağıldıkları sürece, elle veya makine ile kolay bir şekilde sağılırlar. Sağımda, sütün indirilme süresi (ortalama 4-5 dakika) sığırdan daha fazladır .
Yemlerini sakin ve uzun bir sürede tüketirler. Otlama yetenekleri ve sürü içgüdüleri kuvvetlidir. Otlarken birbirlerinden fazla uzaklaşmazlar. Yeterli ot buldukları sürece, otlama alanını sıklıkla değiştirmezler. Ani yem değişikliklerine dayanıklıdırlar. Yem konusunda seçici değillerdir. Saz, kamış, sap, kuru ot, yonca, fiğ gibi kaba yemleri daha severek tüketirler. Silajı yapılmış kaba yemleri de sorunsuz yerler. Ahırda uzun süre bağlı kaldıklarında strese girip, birbirlerinin kıllarını kopararak neredeyse vücutlarının tamamını kılsız bırakabilirler.
İneklere göre mandalar daha az süt üretir. Ancak manda sütünün tadı ve besin değeri kendine hastır. İnek sütüne göre yoğun kıvamlı bir süt olup, 2 kat yağ (%8-11) ve daha az su içerir. A vitamini açısından zengin olmasından dolayı sütün rengi beyazdır. C vitamini ve Laktoz açısından da zengindir. Protein değeri ve mineral madde oranı yüksek olup, kolesterol miktarı ise inek sütüne göre düşüktür.
Mandalardan elde edilen en popüler ürün Manda Kaymağıdır. 10 lt sütten yaklaşık 1 kg kaymak elde edilir. İnek kaymağı ince ve sarımsı renkte olurken, manda kaymağı kalın ve porselen beyazı rengindedir. Ülkemizde manda kaymağı üretimi, mandanın yaygın olarak yetiştirildiği bölgelerden özellikle Afyonkarahisar, Edirne, Bursa ve İstanbul'da yapılmaktadır.
ülkemizde yaygın olarak üretilmese de yine manda sütünden elde edilen diğer bir ürün mozzarella peyniridir. İtalyan pizzalarının vazgeçilmez lezzet unsuru mozzarella peyniri, İtalya’nın en popüler peyniridir.
Manda süt ürünleri sadece kaymak ve mozzarella peyniri ile sınırlı kalmaz. Bunların yanı sıra manda yoğurdu ile de ünlüdür. Yoğurdun mayalandığı çanak ters çevrilse bile manda yoğurdu, yer çekimine meydan okur, dökülmez. Ayrıca manda sütünden tereyağı, dondurma ve kaymaklı lokum üretiminde de yararlanılır.
Manda eti, kimyasal içeriği, besin değeri ve tadı bakımından sığır etine benzemekle birlikte sığır etine göre biraz daha koyu kırmızıdır. Daha düşük kolesterol, yağ ve kalori değerleri ile inek etine göre üstünlük sağlamaktadır. Mandalar eti için beslenip, küçük yaşta kesilirler ise, sığır etinden daha lezzetli bir et elde edilir. Manda eti, bakır, fosfor ve demir açısından da zengindir . Size Halil Ural Süt Ciftliği Adına Bilgi Verebidiysek ne mutlu bize